Safra Ke­se­si Taşı Bu Be­lir­ti­ler­le Or­ta­ya Çı­ka­bi­li­yor

Safra ke­se­si taşı ka­dın­lar­da er­kek­le­re oran­la daha fazla sık­lık­ta gö­rü­len ve ol­duk­ça ağ­rı­lı sey­re­de­bi­len bir has­ta­lık­tır.
Ka­ra­ci­ğer­den günde yak­la­şık ola­rak 1 litre kadar safra sal­gı­la­nır ve ba­ğır­sak­lar­dan yağ­la­rın sin­di­ri­mi ile bazı vi­ta­min­le­rin emi­li­mi­ni sağ­la­mak gibi çe­şit­li fonk­si­yon­la­rı ye­ri­ne ge­ti­rir diyen Kır­şe­hir İl Sağ­lık Mü­dür­lü­ğü açık­la­ma­lar­da bu­lun­du. Kır­şe­hir İl Sağ­lık Mü­dür­lü­ğü açık­la­ma­sın­da şun­la­rı kay­det­ti:
Safra, ka­ra­ci­ğer­den mi­de­nin de­va­mı olan oniki par­mak ba­ğır­sa­ğı­na doğru akar­ken, yolu üze­rin­de­ki safra ke­se­si­ne uğ­ra­ya­rak bu­ra­da bi­ri­kir.
Suyu emi­le­rek yo­ğun­lu­ğu daha da artar. Özel­lik­le yağlı yi­ye­cek­ler başta olmak üzere bazı gı­da­la­rın tü­ke­til­me­si­nin ar­dın­dan safra ke­se­si ka­sı­la­rak içe­ri­sin­de­ki yo­ğun­laş­mış saf­ra­yı oni­ki­par­mak ba­ğır­sa­ğı­na doğru sevk eder.
Ola­ğan ko­şul­lar­da bi­le­şi­min­de bu­lu­nan çe­şit­li mad­de­le­rin be­lir­li mik­tar­lar­da­ki ka­rı­şı­mı sa­ye­sin­de safra akış­kan­lı­ğı­nı korur. Ancak saf­ra­nın için­de yer alan bu bi­le­şen­ler­de­ki her­han­gi bir artış ya da azal­ma, saf­ra­nın akış­kan­lı­ğın­da bo­zul­ma­ya ve “tortu bı­ra­kı­cı” bir hal al­ma­sı­na yol aça­bi­lir.Hem bu tor­tu­lar hem de uzun süre sa­de­ce damar yo­luy­la bes­le­nen ya da uzun sü­re­li açlık hal­le­rin­de safra ça­mu­ru denen safra çö­kel­ti­le­ri de safra taşı olu­şu­mun­da rol oy­na­ya­bi­lir.
Safra ke­se­si, kar­nın sağ üst böl­ge­sin­de ka­ra­ci­ğe­rin hemen al­tın­da bu­lu­nan armut şek­lin­de­ki bir or­gan­dır. Ba­ğır­sak­la­ra sal­gı­la­dı­ğı sa­rı-ye­şil renk­te­ki safra ile vü­cu­dun sin­di­rim iş­lev­le­ri­ne önem­li kat­kı­da bu­lu­nur.
Ko­le­li­ti­azis ola­rak ta­nım­la­nan safra ke­se­sin­de taş olu­şu­mu, ge­nel­lik­le ge­liş­miş ül­ke­ler­de or­ta­ya çıkan ancak dün­ya­nın her ke­si­min­de tes­pit edi­le­bi­len bir prob­lem­dir. Or­ta­ya çıkma sık­lı­ğı yaş ile bir­lik­te artış gös­te­rir.
Safra ke­se­si taş­la­rı, bu sin­di­ri­me yar­dım­cı saf­ra­nın içe­ri­ğin­de çok yük­sek dü­zey­de ko­les­te­rol bu­lun­ma­sı so­nu­cu ka­tı­la­şa­rak çö­kel­ti oluş­tur­ma­sı son­ra­sı mey­da­na gelir.
Taş­la­rın bo­yu­tu ve sa­yı­sı ki­şi­den ki­şi­ye de­ği­şik­lik gös­te­re­bi­lir.
Safra ke­se­si taşı ne­den­le­ri ara­sın­da 3 çeşit olu­şum yolu ön plana çıkar:Nor­mal şart­lar­da safra ke­se­sin­de bu­lu­nan saf­ra­nın kim­ya­sal içe­ri­ği ka­ra­ci­ğer­den bu­ra­ya atı­lan ko­les­te­ro­lün çö­zün­me­si için ye­ter­li­dir. Bazen ka­ra­ci­ğer­den saf­ra­nın için­de çö­zü­ne­bi­lecek dü­ze­yin üze­rin­de­ki mik­tar­da ko­les­te­rol atı­la­bi­lir ve bu aşırı ko­les­te­rol kris­tal­le­şe­rek zaman içe­ri­sin­de taş olu­şu­mu­na neden ola­bi­lir.
So­lu­num gaz­la­rı­nın ta­şın­ma­sın­da görev alan kır­mı­zı kan hüc­re­le­ri bu gö­rev­le­ri­ni içe­ri­sin­de yer alan he­mog­lo­bin mo­le­kü­lü ile ger­çek­leş­ti­rir.
Öm­rü­nü ta­mam­la­yan ve yeni hüc­re­le­rin üre­til­me­si ama­cıy­la par­ça­la­nan hüc­re­ler­de he­mog­lo­bin çe­şit­li bi­yo­kim­ya­sal sü­reç­ler­den geçer ve bi­li­ru­bin mad­de­si olu­şur.
Ka­ra­ci­ğer si­ro­zu, safra ka­na­lı en­fek­si­yon­la­rı ve çe­şit­li kan has­ta­lık­la­rı var­lı­ğın­da vü­cut­ta aşırı mik­tar­da bi­li­ru­bin or­ta­ya çıkar ve bu aşırı bi­li­ru­bin safra ke­se­sin­de bi­ri­ke­rek taş olu­şu­mu­na neden ola­bi­lir.
Safra ke­se­si­nin ça­lış­ma­sı­nı olum­suz yönde et­ki­le­yen çe­şit­li du­rum­lar­da ke­se­nin içe­ri­sin­de­ki sıvı ol­duk­ça yoğun bir hal ala­rak taş olu­şu­mu­na neden ola­bi­lir.
Safra taşı olu­şu­mu baş­la­dık­tan sonra taş­la­rın sa­yı­sı ve bü­yük­lü­ğü ar­tar­ken ilk başta ge­nel­lik­le her­han­gi safra ke­se­si be­lir­ti­le­ri mey­da­na ge­tir­mez­ler.
Büyük ço­ğun­lu­ğu ses­siz ola­rak sey­re­den safra ke­se­si taş­la­rı, acil hal­ler dı­şın­da bazı tet­kik­ler ya­pı­lır­ken ya da kimi ame­li­yat­lar­da te­sa­dü­fen fark edi­lir­ler.Safra ke­se­si için­de bu­lu­nan ve yer­çe­ki­mi­nin et­ki­siy­le ha­re­ket eden taş­lar, safra ke­se­si­nin çı­kı­şı­nı tı­ka­yıp, ola­ğan bo­şal­ma­sı­nı en­gel­le­di­ği zaman çe­şit­li be­lir­ti­le­ri oluş­tur­ma­ya baş­lar. Safra taşı has­ta­lı­ğı­nın seyri es­na­sın­da taşın ana safra ka­na­lı­na düş­me­si du­ru­mun­da çok daha so­run­lu bir sü­re­ce gi­ri­lir. Tı­kan­ma sa­rı­lı­ğı ola­rak ad­lan­dı­rı­lan bu sü­reç­te has­ta­da karın ağ­rı­sı, sa­rı­lık, idrar ren­gi­nin kır­mı­zı veya kah­ve­ren­gi ol­ma­sı, bu­lan­tı, kusma ve bazen de ateş gibi be­lir­ti­ler gö­rü­le­bi­lir.Taşın safra ka­na­lı­nı bir­kaç saat süre ile tı­ka­ma­sı son­ra­sın­da bu böl­ge­de enf­la­ma­tu­ar (il­ti­ha­bi) de­ği­şik­lik­ler mey­da­na gelir ve bu durum ko­le­sis­tit ola­rak isim­len­di­ri­lir.
Eğer bu tab­lo­ya en­fek­si­yon da ek­le­nir­se ha­ya­tı teh­dit edecek çok ciddi prob­lem­le­re neden ola­bi­le­ce­ği için dik­kat­li olun­ma­lı­dır. Bu has­ta­lı­ğa ise ko­lan­jit adı ve­ri­lir. Ko­lan­jit dı­şın­da ortak safra ka­na­lı­na düşen bir safra taşı, pank­re­asın il­ti­ha­bi has­ta­lı­ğı olan akut pank­re­ati­te de neden ola­bi­lir. Bu has­ta­lık ha­ya­tı ciddi an­lam­da teh­li­ke­ye so­ka­bi­lir.
Taşın safra ka­na­lı­nı tı­ka­ma­sı ile or­ta­ya çıkan safra ke­se­si has­ta­lı­ğı­nın be­lir­ti­le­ri şu şe­kil­de özet­le­ne­bi­lir:
Ani ve hızlı ağır­la­şan kar­nın sağ üst böl­ge­sin­de ağrı hissi
Sırt ağ­rı­sı
Sağ omuz­da ağrı
Bu­lan­tı, kusma
İdrar ren­gin­de ko­yu­laş­ma
Açık renk­li dışkı
Aşırı gaz ve diğer sin­di­rim prob­lem­le­ri
İshal
(Haber Merkezi)