Halk arasında şişmanlık olarak bilinen obezitenin, vücutta aşırı derecede yağ birikmesiyle ortaya çıktığını ve mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini vurgulayan Diyetisyen Bahar Zaman, obeziteyi önlemeye yönelik beslenme önerileri sıraladı.
Obezitenin yol açtığı farklı hastalıklar nedeniyle dünyada her yıl 3 milyondan fazla ölüme yol açtığına dikkat çeken Diyetisyen Zaman, ”Obezite, besinlerle alınan enerji miktarının, fiziksel aktivite ile ve bazal metabolik hız ile tüketilen enerji miktarını aştığı durumda ortaya çıkar. Dünya Sağlık Örgütü, obeziteyi, sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi olarak tanımlamaktadır” dedi.
Felç, tansiyon ve damar hastalıklarına yol açabilir
Obezitenin başka hastalıklara da zemin hazırladığına işaret eden Diyetisyen Zaman, ”Yüksek kolesterol ve trigliserid seviyelerinden dolayı, yüksek tansiyon, kalp krizi ve inmelere neden olur. Vücut kitle endeksi arttıkça hem yüksek tansiyon hem kötü kolesterol hem trigiliserid seviyeleri artar. Kan değerlerindeki bu değişim koroner arter, felç ve kardiyovasküler hastalık riskini artırır” diye konuştu. Obezitenin hipertansiyona da yol açabileceğini belirten Diyetisyen Zaman ”Yüksek tansiyon, kısaca kan basıncı yüksekliği olarak tanımlanabilir. Kanın damar duvarlarına fazla basınç yapması ile kendini belli eden yüksek tansiyon, uzun süre belirti vermeden böbreklere, beyne, kalp ve damarlara ciddi zararlar verebilir. Obezite hastalarında vücut ağırlığının fazla olmasına bağlı olarak hem kalp basıncı yükselir hem de damarlardaki direnç artar ve sıvı tutulumunun artmasıyla hipertansiyon oluşumu için uygun ortam yaratılmış olur” ifadeleriyle durumun ciddiyetine dikkat çekti.
“Kanser oluşumunu tetikleyen dokuları artırıyor”
Tip 2 diyabetin de yine obeziteyle bağlantılı olduğunu dile getiren Diyetisyen Bahar Zaman ”Tip 2 diyabet hastalarının büyük çoğunluğu fazla kiloludur. Özellikle bel çevresinde depolanan yağ hücreleri, hormonlara zarar verir ve enflamasyona neden olur. Bu enflamasyon vücudun, yağları ve karbonhidratları metabolize etme şeklini değiştirerek kan şekeri yükselmesine kişinin diyabete yakalanmasına yol açar” diye konuştu.
İnsülin direnci (hiperinsülinemi), koroner arter hastalığı, metabolik sendrom, safra kesesi taşı ve hastalıkları, osteoartrit, uyku apnesi, karaciğer yağlanması, astım ve solunum zorluğu, adet düzensizlikleri, aşırı kıllanma ve hormon bozuklukları, ruhsal sorunlar, kas iskelet sistemi sorunları, infertilite ve reflü gibi ciddi hastalıkların obezite ile bağlantılarına dikkat çeken Diyetisyen Zaman ”Vücut kitle endeksinin artışına bağlı olarak meydana gelen; yemek borusu kanseri, mide kanseri, kolon kanseri, safra kesesi kanseri, rahim kanseri ile obezitenin önemli ölçüde ilişkili olduğu bildirilmiştir. Obezitenin kanser oluşumunu tetikleyen dokuların artışını hızlandırdığı ve vücuttaki serbest radikalleri artırdığı görülmektedir” dedi.
Obeziteden korunmak için bunları yapın
Dünyada her yıl 3 milyondan fazla insanın obezite ve fazla kilolar yüzünden hayatını kaybettiğini anımsatan Zaman, obeziteyi önlemek için beslenme düzeninde uygulanması gerekenleri şöyle sıraladı:
– Günlük 2.5 -3 litre su tüketin.
– Hazır meyve suları, gazlı içecekler, şekerli içecekler yerine sağlıklı içecekler tercih edin.
– Yiyecekleri hazırlarken kızartmak yerine, ızgara veya haşlama gibi sağlıklı pişirme yöntemleri kullanın.
– Aşırı tuz tüketiminden kaçının.
– Hızlı ağırlık kaybına neden olan popüler diyetler ve zayıflama ilaçları ve zayıflama çayları tüketmeyin.
– Sıkıntılı, stresli ve öfkeli durumlarda yemek yemeyin.
– Öğün atlanmayın ve ara öğünleri ihmal etmeyin
– Besinleri ağzınızda yavaş yavaş ve iyi çiğneyin.
– Mutlaka egzersiz yapın. Fiziksel aktif olmaya özen gösterin.
– Beyaz ekmek yerine tam tahıllı, çavdar gibi ekmekler tüketilin
– Beslenmenizde sebze ve meyveye ağırlık verin.
– Tereyağı, margarin, içyağı gibi katı yağlar yerine, zeytinyağı gibi sıvıyağlar kullanın.
– Prebiyotik besinler alın. Bu besinleri yeterli tüketemiyorsanız, probiyotik destekler kullanın.
Tıbbi beslenme tedavisinin obezitede önemli bir yeri olduğunu belirten Zaman bu beslenme tipinde amacın “Bireyin yaşına, cinsiyetine, fiziksel aktivite durumuna, yaşam şekline ve fizyolojik durumuna uygun besin öğesi gereksinimlerini yeterli ve dengeli bir şekilde sağlamak, yanlış beslenme alışkanlıkları yerine doğru ve kalıcı beslenme alışkanlıkları kazandırmak ve vücut ağırlığını istenilen düzeye getirmek ve tekrar kilo almayı engellemek” olduğunu söyledi. Kişinin kendisine uygun ve yeterli beslenip beslenmediği konusunda bir uzmana başvurarak gerekli kontrollerin yapılmasının ihmal edilmemesi gerektiğini belirtti.(Nurten Ceylan)
