Gelişen Teknolojiye Direnen El Dokuma Halı ve Kilim Mesleğini Günümüzde Yapan Yok Denilecek kadar az
Dede ve Baba Mesleği Olan El Dokuma Halı Sektörünün İçinde Yer Alarak Yıllardır Sürdürmeye Çalışan ve Dokuma Sanatına Aşkla Bağlanan Kırşehirli Ali Osman Cebeci, İlimiz ve Farklı Şehirlerde Dokunmuş Halılarla Dokuma Sanatını Yaşatmaya Çalışıyor.
DEDE BABA VE ÇOCUK NESİLLERDİR GELENEĞİNİ SÜRDÜRÜYOR
1985 yılından bu zamana kadar sanata duyduğu aşk yüzünden dede ve baba mesleğini sürdürmeye çalışan Ali Osman Cebeci; “Bu işi 1985’den bu zaman kadar yapıyorum. Babam, 1960 yılında başlamıştı. Dedem ise 1940 yılında başlamış. Dedem, babam ve ben nesillerdir bu iş sürdürüyoruz. Maalesef işlerimiz çok düşük. El dokuması halı ve kilimler ve günümüzün mobilyalarına perde ve koltuk takımlarına uymuyor. Bu nedenle özellikle kadınlar tarafından artık tercih edilmiyor. Ama el dokumasını seven bunu bir kültür olarak benimseyen kişiler ise alıyorlar, kullanıyorlar bir tablo gibi bir resim gibi inceliyorlar. Onları daha çok seviyorlar. Bir halı ve kilim de yaklaşık 22 ayrı işlem var. Bir koyunun üzerinde ki yünlerin kesilip, kırkılıp çıkartılmasından halı veya kilimin yere veya duvara serilmesine kadar yaklaşık 22 ayrı işlemden geçiyor. Bunu yapan kadınlarımız kızlarımız, dahası bunu okumadan eğitimsiz olarak kursunu veya eğitimini almamış kişiler yapıyor. Okuma yazma bilmedikleri halde motifler figürler çıkarmışlar bu da gerçekten yetenek isteyen bir durum. Gelişen teknoloji işlerimize sekte vurdu. Kırşehir’de halı dokuma işi 1985 yılından bu zamana kadar var durdu ama 1970’li yıllarda zayıflamasının bir nedeni Kırşehir’de ki Almancı dediğimiz yurt dışında çalışan işçilerimizin fazlalığı. Yurt dışına giden işçiler evlerine harçlık gönderiyorlar. Haliyle bayanlarımız rahatlamayla el dokuması halı kilim işlerini bırakıyorlar. İkinci unsur ise teknoloji. Makinalaşma hızlandıkça el dokuması halı kilim zahmet isteyen bir durum olduğu için az öncede bahsettiğim gibi 22 ayrı işlemden geçtiği için kimse uğraşmak istemiyor artık. Bir halının dokuması 2 ay sürüyor bu da kadınların bir zaman kaybına neden gibi görülmüş ve makinalaşma ile birlikte bu işler de zayıflamıştır” şeklinde konuştu.
“BU MESLEK BİR AŞK, SEVDA”
Cebeci; “El dokuması Halı ve kilimleri alan kesim ise daha çok sanata ve kültüre değer veren kişiler bu işi seviyorlar ve alıyorlar. Bazı kesim var ki onlarda özlem, nostalji gidermek işçin alıyorlar. 2 çeşit halı ve kilim alana kesimlerimiz var” dedi.
HERKES YIKAYAMAZ
Her şeyi ayrı bir kültür olan dokuma halının yıkanmasının da ayrı bir kültür olduğuna değinen Cebeci, halı yıkama şirketlerinin yıkama işleminde dokuma halılara zarar verebileceklerini söylüyor.
Cebeci, elde dokunan halıların yıkamasını ve tamirini yapacak ustalarının olduğunu ve müşterinin getirdiği zarar görmüş, yıpranmış el dokuması halıların tamirini de yaptıklarını belirtiyor.
HABER: ASLIHAN BUYRUK