Kırşehir Uzun Çarşıda bulunan Öz Şifa Şifalı Bitkiler işletmecisi Sahibi Özgen Öz havlıcan hakkında açıklamalarda bulundu. Aktar Öz açıklamalarında: “Havlıcan, zencefil ve zerdeçala benzerliğinden de anlayabileceğiniz gibi zencefilgiller ailesinin az bilinen bir üyesi. Dünyanın farklı yerlerinde alphinia officinaum, alphina ya da galanga ve küçük galanga gibi isimlerle anılan, halk arasında “havlucan” şeklinde de telaffuz edilen bu bitkinin ana vatanının Güney Çin olduğu biliniyor. Dünya üzerinde en çok yetiştirildiği yerler arasında Endonezya, Doğu Hindistan ve Tayland geliyor.
Aslında ülkemizde az bilinen bir bitki olmasının sebebi de yine yetişme koşulları diyebiliriz. Çünkü havlıcan bitkisinin yetişebilmesi için tropikal iklim ve bol bol nem gerekiyor, bu da ülkemiz sınırları içinde yetiştirilmeye pek de uygun bir bitki olmadığı anlamına geliyor.
Çok yıllık bir bitki olan havlıcanın faydalı olarak anılan ve yiyecek-içecek olarak kullanılan kısmı ise “köksap” olarak anılan kısımları, farklı bir deyişle toprağın üst kısmına sapların çıkmasını saplayan yer altındaki gövde kısmı.
Peki nedir bu havlıcanı değerli kılan, ne işe yarar derseniz sizi hiç merakta bırakmadan havlıcanın faydalarına da değinmek isteriz.
HAVLICANIN FAYDALARI NELERDİR?
Havlıcan, doğal bir ağrı kesici etkisi gösteriyor. Özellikle romatizma ve eklem ağrılarını en aza indiriyor. Ödem söktürücü etkiler gösteriyor. Vücutta ödeme bağlı oluşan şişkinliklerin yok olmasını sağlıyor. İdrar söktürücü bir etki de gösteriyor. Havlıcan, sadece ödeme ve ödeme bağlı şişkinliklere çözüm olmakla kalmıyor, doğal bir idrar söktürücü olarak da değerlendirilebiliyor. Havlıcan, iştah açıcı bir etki oluşturuyor. Bu sebeple kilo almak isteyenlere tavsiye ediliyor. Sindirim sistemini düzenliyor. Doğru miktarda kullanıldığında birçok mide sorununa iyi geldiği biliniyor. Baş ağrısı ve dönmelerine de iyi geliyor. Havlıcanın doğal bir ağrı kesici etkisi göstermesi sadece romatizma ve eklem ağrılarına değil baş ağrılarına, hatta baş dönmelerine de iyi geliyor. Bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Havlıcan, bu özelliği sayesinde grip, nezle gibi hastalıklara yakalanma riskini azaltıyor, var olan hastalıkların ise daha hızlı iyileşmesine destek oluyor. Balgam söktürücü özellikler de gösteriyor. Kış hastalıklarına karşı vücudu destekleyen havlıcan, özellikle balgam sorunu yaşayanların bu sorundan kısa sürede kurtulmasına ön ayak oluyor. Havlıcan ağız kokusu sorunu yaşayanlara da yardımcı oluyor. Bu etkisinden yararlanabilmek için düzenli olarak tüketmenin büyük önem taşıdığı söyleniyor. Aynı zamanda ağız içi yaralarına da iyi geldiği biliniyor. Havlıcan, ağız kokusunu gidermekle kalmıyor, ağız içinde oluşan ve aft adı verilen yaraların da hızla iyileşmesine destek oluyor. Son olarak havlıcan, vücuda enerji veriyor. Özellikle erkeklerde cinsel gücü artırıcı bir etki oluşturduğu da söyleniyor.
HAVLICAN NEREDE BULUNUR, NASIL KULLANILIR?
En başta da söylediğimiz gibi havlıcan ülkemizde kolay kolay yetiştirilebilecek bir bitki değil. Bu nedenle havlıcana en kolay olarak aktarlardan ulaşabilirsiniz. Kurutulmuş gövde halinde, ince ince dilimlenmiş şekilde ya da toz olarak aktarlardan temin edebileceğiniz havlıcanı mutlaka güvenilir adreslerden aldığınıza ise emin olmalısınız.
Havlıcanı nasıl kullanacağınıza gelirsek, kendisini çayını demleyerek tüketebilirsiniz.
En temel havlıcan çayı tarifini de vermeden geçmeyelim: Bir bardak sıcak içme suyunun içine yarım tatlı kaşığı kadar havlıcan ilave edin ve 5-8 dakika kadar demleyip afiyetle için. Biraz keskin bir tadı olan havlıcan çayını bu şekilde tüketemezseniz dilerseniz içine tarçın çubuğu, bal gibi farklı tatlandırıcılar ilave edebilirsiniz.
Havlıcanı keten tohumu, arı poleni ve bal ile karıştırıp macun haline getirerek de tüketebilir, tüm bunlara ek olarak bir bardak sütün içine 1 çay kaşığı toz havlıcan ilave edip karıştırarak da değerlendirebilirsiniz.
HAVLICANIN ZARARLARI NELERDİR?
Havlıcanın faydalarını öğrenip hayran kaldık, nasıl kullanabileceğimizi keşfedip sevindik ama bu kadar mı? Elbette değil. Herhangi bir yiyeceği-içeceği ya da baharatı ilk kez kullanırken dikkat edilmesi gereken o kadar çok şey var ki aslında. Örneğin havlıcanın bir yan etkisi, bir zararı var mı, bunu da bilmeden olmaz.
Havlıcan, aşırı tüketilmemesi gereken güçlü bir bitki ya da baharat diyebiliriz. Bu nedenle aşırı tüketiminden mutlaka ama mutlaka kaçınmak, ölçüyü elden bırakmamak, günde 1 yemek kaşığını geçmeyecek şekilde kullanmak gerekiyor. Reflü gibi çeşitli mide sorunları olanların, yüksek tansiyon ve şeker hastalığı bulunanların tüketmesi ise pek önerilmiyor.
Aşırı tüketiminde mide bulantısı, mide yanması, ekşimesi, kusma, ishal gibi sağlık sorunları yaşanabiliyor. İştah açıcı etkileri bulunduğundan düzenli olarak kullanıldığında kilo almaya yardımcı olduğunu unutmamak, kilo kontrolüne dikkat etmek gerekiyor.
Bunların yanında, ödem söktürücü özellikler gösterdiğinden havlıcan tüketirken bol bol su tüketmeyi de elden bırakmamak gerekiyor. Aksi halde havlıcan, vücudunuzun susuz kalmasına ve bu nedenle karaciğer ve böbrekler başta olmak üzere organlarınızın zarar görmesine neden olabilir, aman diyelim.
Siz siz olun, daha önce hiç denemediğiniz bir gıda maddesini ilk kez denemeden önce mutlaka doktorunuza danışın ve onun önerileri doğrultusunda hareket edin. Sağlık bu, ihmale gelmez.” İfadelerine yer verdi. (Ufuk Tufan DOĞAN)
