Be­be­ği­ni­zin Aşı Tak­vi­mi­ni İhmal Etmeyin

Kır­şe­hir Na­suh­de­de Aile Sağ­lı­ğı Mer­ke­zi, anne ve ba­ba­la­rı be­bek­le­rin aşı tak­vi­mi ko­nu­sun­da resmi in­ter­net say­fa­sı ara­cı­lı­ğıy­la bil­gi­len­di­ri­yor. Kır­şe­hir Na­suh­de­de Aile Sağ­lı­ğı Mer­ke­zi’nden aşı son­ra­sı bek­len­me­yen et­ki­le­re iliş­kin de de­tay­lı bil­gi­ler ak­ta­rı­la­rak şu ifa­de­ler kay­de­dil­di: “Aşı­la­ma en­fek­si­yon has­ta­lık­la­rın­dan ko­run­ma ya­nın­da, en­fek­si­yon has­ta­lık­la­rı ne­de­niy­le olu­şan sa­kat­lık­la­rın yada ölüm­le­rin azal­tıl­ma­sın­da da önem­li role sa­hip­tir. Aşı­lar da ilaç­lar gibi birer tıbbi ürün­dür ve tüm ilaç­lar gibi bazı yan et­ki­le­ri ola­bil­mek­te­dir. Aşı son­ra­sı ge­li­şen is­ten­me­yen et­ki­ler kıs­men sık gö­rü­len hafif yan et­ki­ler ve çok nadir gö­rü­len ciddi yan et­ki­ler ola­rak sı­nıf­lan­dı­rı­la­bi­lir. Sıkça gö­rü­len hafif yan et­ki­ler şun­lar­dır; En­jek­si­yon (iğne) ye­rin­de ağrı, şiş­lik ve kı­za­rık­lık ge­liş­me­si, tüm aşı­lar­dan sonra de­ği­şen oran­lar­da (%5-60) göz­le­ne­bi­lir.
Özel­lik­le te­ta­noz aşı­sı­nın tek­rar­la­yan doz­la­rın­da bu re­ak­si­yon daha sık göz­len­mek­te­dir. Bul­gu­lar ge­nel­lik­le 24-48 saat için­de ken­di­li­ğin­den dü­zel­mek­te­dir. Şi­ka­yet­le­ri ra­hat­lat­mak için en­jek­si­yon ye­ri­ne soğuk uy­gu­la­ma ve ağrı ke­si­ci ola­rak pa­ra­se­ta­mol alımı öne­ril­mek­te­dir.Diğer aşı­lar­dan fark­lı ola­rak BCG aşısı son­ra­sı, ba­ğı­şık­lık sis­te­min ya­nı­tı ile en­jek­si­yon­dan 2-3 hafta sonra baş­la­yan si­vil­ce ben­ze­ri şiş­lik aşı son­ra­sı %90-95 sık­lık­la bek­le­nen bir du­rum­dur ve 2-5 ay sonra cilt­te iz bı­ra­ka­rak iyi­le­şir. Ateş, baş ağ­rı­sı, kas ağ­rı­sı ve iş­tah­sız­lık aşı­lar­dan sonra gö­rü­le­bi­len sis­te­mik be­lir­ti­ler­dir. Fark­lı aşı­lar­da de­ği­şen oran­lar­da göz­len­mek­te­dir. Ör­ne­ğin ağız­dan uy­gu­la­nan çocuk felci aşı­sın­dan sonra %1’den az sık­lık­ta gö­rü­lür­ken, beşli karma aşı son­ra­sı, % 20-40 ara­sın­da de­ği­şen sık­lık­ta gö­rül­mek­te­dir. Bu be­lir­ti­ler de 48-72 saat için­de ken­di­li­ğin­den dü­zel­mek­te­dir.
He­pa­tit A aşı­sın­dan sonra % 5’ten az sık­lık­la ishal ve kusma ge­liş­ti­ği bil­di­ril­miş­tir.
Bu şi­ka­yet­ler ge­nel­lik­le 48 sa­at­ten kısa sü­re­de dü­zel­mek­te­dir. Kı­za­mık-kı­za­mık­çık-ka­ba­ku­lak aşı­sın­dan sonra % 2-5 ora­nın­da, ge­nel­lik­le aşı­dan son­ra­ki 7-10. gün­ler­de baş­la­yan ve yak­la­şık 2 gün süren dö­kün­tü gö­rü­le­bi­lir. Su­çi­çe­ği aşı­sın­dan sonra en­jek­si­yon ye­rin­de 2 ci­va­rı ya da en­jek­si­yon ye­rin­den fark­lı yer­ler­de 3-5 adet su­çi­çe­ği­ne ben­zer lez­yon gö­rü­le­bi­lir. Pa­ro­tit ola­rak ad­lan­dı­rı­lan, ya­nak­ta bu­lu­nan tü­kü­rük bez­le­ri­nin şiş­me­si ile sey­re­den durum kı­za­mık-kı­za­mık­çık-ka­ba­ku­lak aşı­sın­dan sonra % 1’den az sık­lık­ta gö­rü­le­bi­lir. Lenf bez­le­ri­nin ge­çi­ci ola­rak bü­yü­me­si de kı­za­mık-kı­za­mık­çık-ka­ba­ku­lak aşı­sın­dan sonra ço­cuk­la­rın yak­la­şık ola­rak % 5’inde gö­rül­mek­te­dir.
Çok nadir gö­rü­len ciddi yan et­ki­ler şu şe­kil­de­dir; BCG aşısı son­ra­sı lenf bez­le­ri­nin en­fek­si­yo­nu (bir mil­yon aşı do­zun­da 100-1000 vaka), BCG aşı­sı­na bağlı kemik en­fek­si­yo­nu (bir mil­yon aşı do­zun­da 1-700 vaka) ve aşı için­de­ki bak­te­ri­nin oluş­tur­du­ğu yay­gın en­fek­si­yon (bir mil­yon aşı do­zun­da iki vaka) bil­di­ril­miş­tir.
Dif­te­ri-boğ­ma­ca-te­ta­noz aşısı son­ra­sı be­bek­ler­de uzun sü­re­li ağ­la­ma atağı (bir mil­yon aşı do­zun­da 0-4800 vaka bil­di­ril­miş­tir), ateş­li ha­va­le (bir mil­yon aşı do­zun­da 0-290 vaka bil­di­ril­miş­tir), so­luk­luk, çev­re­sel uya­ran­la­ra cevap ver­me­me, kas­lar­da gev­şek­lik şek­lin­de gö­rü­len hi­po­to­nik hi­po­res­pon­sif atak (bir mil­yon aşı do­zun­da 0-470 vaka bil­di­ril­miş­tir) gö­rü­le­bi­lir. Ağ­la­ma atağı ken­di­li­ğin­den dü­ze­lir, ateş­li ha­va­le uzun dö­nem­de epi­lep­si ola­rak ad­lan­dı­rı­lan sara has­ta­lı­ğı­na yol açmaz, iyi se­yir­li bir du­rum­dur.​Hi­po­to­nik hi­po­res­pon­sif atak ken­di­li­ğin­den geçer ve bu has­ta­lar­da uzun dö­nem­de beyin ge­li­şi­mi­ni et­ki­le­yen bir sorun gös­te­ril­me­miş­tir. Kı­za­mık-kı­za­mık­çık-ka­ba­ku­lak aşı­sın­dan sonra ge­nel­lik­le iyi se­yir­li ve ken­di­li­ğin­den dü­ze­len trom­bo­si­to­pe­ni (ka­na­ma­yı dur­du­ran kan hüc­re­le­rin­de azal­ma) tab­lo­su (bir mil­yon aşı do­zun­da 33 vaka bil­di­ril­miş­tir) gö­rü­le­bi­lir. Ağız­dan uy­gu­la­nan çocuk felci aşı­sın­dan sonra aşıda bu­lu­nan vi­rüs­le pa­ra­li­tik polio has­ta­lı­ğı 700.000 – 3.400.000 aşı do­zun­da bir vaka ola­cak şe­kil­de gö­rü­le­bi­lir. Bu risk daha çok ilk doz çocuk felci aşı­la­ma­sın­dan sonra söz ko­nu­su­dur. Bu ne­den­le ağız­dan uy­gu­la­nan çocuk felci aşısı, iğne şek­lin­de uy­gu­la­nan çocuk felci aşısı iki doz ya­pıl­dık­tan sonra ve­ril­mek­te­dir. Ana­fi­lak­si (aler­jik şok tab­lo­su), aşı içe­rik­le­rin­den bi­ri­ne karşı ağır aler­ji­si olan ki­şi­ler­de çok nadir (bir mil­yon aşı do­zun­da 0-1 vaka bil­di­ril­miş­tir) ola­rak gö­rü­le­bi­len bir du­rum­dur.”
(Haber Merkezi)