Uzm. Diyetisyen Bahar Zaman, D vitamini ve bu vitaminin eksikliği durumunda yaşananlar hakkında bilgi verdi. Zaman, D vitamininin genel sağlık durumunda çok önemli bir rol oynadığına dikkat çekerek, “D vitaminin kemik sağlığını ve sağlıklı kalsiyum metabolizmasını teşvik ettiği bilinmektedir. Ancak araştırmalar sonucunda D vitamininin vücudun tüm sistemleri için kritik olduğunu belirtilmiştir. Birçok kronik hastalıkla da ilişkisi vardır” dedi.
D vitamini eksikliğinin dünyada en sık görülen sağlık sorunlarından biri olduğuna dikkat çeken Zaman, dünya çapında yaklaşık 3 milyar in sanda bu önemli vitaminde eksiklik olduğunu söyledi. Zaman, “Birçok kronik hastalıkla ilişkili olan D vitamini eksikliği; kardiyovasküler hastalıklar, kanser, diyabet, osteoporoz (kemik erimesi) ve diğer birçok rahatsızlıkta rol oynadığı bildirilmiştir. Optimal yani en uygun D vitamini seviyelerine sahip olmak, genel sağlık ve iyilik hali için kritik öneme sahiptir. Yetersiz güneş ışığına maruz kalma, D vitamini içeren gıdaların yetersiz alımı, Crohn ve çölyak hastalığı gibi emilim bozukluğuyla ilgili sendromlar D vitamini eksikliğinin nedenleri arasında gösterilir. D vitamininin en iyi besinsel kaynakları; yumurta sarısı, yağlı balıklar, karaciğer, mantar, otla beslenen hayvanlardan elde edilen peynir ve tereyağıdır” diye konuştu.
D vitaminin önemi nedir?
D vitaminin genel sağlık durumunda çok önemli bir rol oynadığını kaydeden Zaman, D vitamininin kemik sağlığını ve sağlıklı kalsiyum metabolizmasını teşvik ettiğini ancak araştırmalar sonucunda D vitamininin vücudun tüm sistemleri için kritik olduğunu söyledi.
D vitamininin bağışıklık sisteminde, kas fonksiyonunda, kardiyovasküler fonksiyonda, solunum sisteminde ve beyin gelişiminde büyük bir rol oynağını söyleyen Bahar Zaman, “Aktive edildikten sonra, D vitamini kanınızdaki, kemiklerinizdeki ve bağırsağınızdaki kalsiyumu yöneterek çalışır. Ayrıca vücudun her yerindeki hücrelerin düzgün iletişim kurmasına yardımcı olur.
Bağışıklık sistemini düzenler. D vitamini hem doğuştan gelen hem de adaptif (sonradan kazanılmış) bağışıklık yanıtlarında önemli bir rol oynar. D vitamininin aktif formu, bağışıklık dengesinin korunmasında önemlidir” dedi.
Kansere karşı korur
D vitamininin kansere karşı koruyucu özellikleri olduğu ifade eden Zaman, “Bu özellikler arasında apoptoz olarak adlandırılan programlanmış hücre ölümünü tetikleme, kanser hücrelerinin çoğalmasını durdurmak ve metastazı azaltmak yer alır. D3 vitamini, otofajinin önemli bir hormonal indükleyicisidir. Otofaji, vücudumuzun atık ve kalıntıları temizlediği ve hasarlı hücre bileşenlerini geri dönüştürdüğü hücre içi geri dönüşüm sistemidir. Bu geri dönüşüm sistemi, hücrelerin yenilenmesini ve onarılmasını sağlar. Hücreler; biyolojik fonksiyonu, homeostazı (iç dengenin düzenlenmesi), hücre içeriğinin kalite kontrolünü sürdürmek, yıpranmış proteinleri ve hasarlı lipitleri ve organelleri ortadan kaldırmak için otofajiyi kullanırlar. Otofaji, hücreleri rahatsız eden patojenler gibi iç ve dış stresörlerden de kurtulunmasını sağlar” açıklamasında bulundu.
Bilişsel gerilemeyi önler
D vitamininin bilişsel gerilemeyi de önlediğini ifade eden Zaman, “Demans (bunama), genellikle kronik ve ilerleyici hafıza ve diğer bilişsel işlevlerin kaybıyla ilişkili bir sendromdur (semptomlar grubudur). Bilinç eksikliği olmadan düşünmeyi, yönelimi, anlamayı, hesaplamayı, öğrenme kapasitesini, dili, yargılamayı, davranışı ve hafızayı etkileyen farklı beyin hastalıklarından kaynaklanır. Çok sayıda çalışma, D vitamininin bilişsel gerileme riskini azaltabileceğini göstermiştir. Araştırmacılar D vitamini eksikliğinin tüm nedenlere bağlı demans ve Alzheimer riskinin önemli ölçüde artmasıyla ilişkili olduğunu bulmuşlardır. Şiddetli D vitamini eksikliği olan bireylerde (10 ng / mL’den az) demans riski yüzde 100’den fazla; ılımlı D vitamini eksikliği olan bireylerde ise (20 ng / mL’den az) yüzde 50 civarında artmaktadır. D3 vitamini, Alzheimerlı hastaların beynindeki amiloid plakların temizlenmesi dâhil olmak üzere nöroprotektif etkilere sahiptir” dedi.(Nurten Ceylan)
