Kırşehir Uzun Çarşı Esnaflarından Aktar Özgen Öz adaçayı hakkında bilinmeyenleri anlattı. Öz ;Ada çayı ballıbabagiller familyasına ait olan taç yapraklı ve çok yıllık bir bitkidir. Ada çayının mavi ve mor renkli, hoş kokulu çiçekleri bulunur. Ilıman iklimi seven ada çayı bitkisi, ağırlıklı olarak Ortadoğu ve Akdeniz bölgesindeki besin bakımından zengin topraklarda yetişir. İlkbahar aylarında çiçek açan ada çayının yaprakları, sağlık için kullanılabileceği gibi sabun yapımında, parfümlerde ve kozmetik ürünlerde de sıklıkla kullanılmaktadır. Ada çayı içeriğinde bulunan vitamin ve mineraller sayesinde gerçek bir şifa kaynağıdır. Ada çayının içerisinde A, B3, B6, B9, C ve K vitaminleri gibi pek çok vitamin bulunur. İçerisinde bulunan vitaminlere ek olarak, potasyum, kalsiyum, demir, çinko ve magnezyum gibi mineraller de ada çayının içerisinde bol miktarda yer alır.
Eski zamanlardan bu yana ada çayı içmenin faydaları insanlar tarafından bilinmektedir. Ancak çoğu zaman ada çayı hazırlanırken bazı yanlışlar yapılmaktadır. Bu yanlışların başında ada çayını kaynatmak gelir. Ada çayı kaynatıldığı zaman içeriğinde bulunan toksin maddeler açığa çıkar ve bu durum sağlık açısından faydadan çok zarar getirir. Ada çayının faydaların tam olarak yararlanabilmek için ada çayının nasıl demlendiğini bilmek gerekir. Ada çayı demlemenin en doğru yolu, kaynamış olan bir bardak suyun içerisine 1 tatlı kaşığı kadar ada çayı koymaktır. Bardağa koyulan ada çayı, 4-5 dakika bekledikten sonra çıkarılır ve içmeye hazır hale gelir.
Tıbbi aromatik bitkiler denildiğinde ilk akla gelen bitkilerden bir tanesi ada çayıdır. Ada çayı içeriği bakımından çok zengindir. İçerisinde bulunan çok sayıda güçlü tenpenler, fenolikler gibi sekonder metabolitler, ada çayını tıbbi ve aromatik değeri oldukça yüksek olan bir bitki konumuna getirir. Ada çayının iyi geldiği bilinen bazı rahatsızlıklar şu şekilde sıralanabilir:
Ada çayı, içeriğinde bulunan fenolikler sayesinde güçlü bir antioksidandır. Antioksidanların insan vücudunda bulunan serbest radikallerle savaşarak kansere karşı korunmaya yardımcı olur.
Ada çayının içeriğinde bulunan C vitamini, bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunur.
Balgam söktürücü özelliği sayesinde öksürük tedavisinde destekleyici rol oynar.
Ada çayının mide ve bağırsak problemlerini rahatlatıcı özelliği vardır.
Ada çayının idrar söktürücü özelliği vardır. Bu özelliği sayesinde idrar yolu enfeksiyonunun tedavisine yardımcı olur.
Vücutta detoks görevi gördüğü bilinen ada çayı düzenli olarak tüketildiğinde karaciğerdeki toksinlerin temizlenmesine yardımcı olarak vücudun zararlı maddelerden arındırılmasına destek olur.
Ada çayı soğutularak cilde uygulandığında iyileşme sürecinin hızlandırabilir.
Tarih boyunca insanlar tarafından kimi zaman sağlık için kimi zaman da güzellik için kullanılan ada çayının kullanım alanı oldukça fazladır. Ada çayı yaprakları demlenerek tüketilebileceği gibi ada çayından elde edilen uçucu yağ da pek çok alanda kullanılabilir. Tıbbi alanda cilt hastalıkların, baş ağrısının, mide ve bağırsak sorunlarının giderilmesine yardımcı olarak kullanılan ada çayı, bunlara ek olarak kozmetik alanında da yaygın olarak kullanılan bitkilerdendir.
Ada çayı tam bir şifa kaynağıdır. Ancak yanlış ve aşırı miktarlarda kullanıldığında istenmeyen bazı durumlar yaşanmasına neden olabilir:
Elma çayı olarak da bilinen ada çayının konsantre haldeki uçucu yağının toksisitesinin yüksek olduğu bilinmektedir. Bu nedenle ada çayı yağının ağızdan direk olarak alınması önerilmez.
Ada çayı idrar söktürücü özelliğinden dolayı fazla tüketildiğinde böbreklerin hasar görmesine neden olabilir.
Aşırı miktarda tüketildiğinde kan basıncını yükseltebilir.
Fazla tüketimi karaciğerde sorunlara neden olabilir. (Ufuk Tufan Doğan)
