Aralıklı orucun metabolizmayı ve şeker seviyelerini olumlu yönde etkilediğini belirten Diyetisyen Şevval Uzun, aralıklı orucun nasıl uygulandığını ve faydalarını tüm ayrıntılarıyla sizler için anlattı.
Aralıklı oruç; ilk başlarda anlaşılması zor bir konuyken, bugün popülerliği artması, bilimsel olarak faydalarını da gördükçe talebin de arttığı bir beslenme modeli olarak karşımıza çıkmaktadır.
Aralıklı oruç, yeni moda diyet modeli ya da hızlı zayıflama formu olarak geçmez. Metabolizmanın normal seviyelerde olması, özellikle hücre yenilenmesi, şeker regülasyonu sağlanması gibi etkilerini görebilmek için bu beslenme şekli uygulanır. Bu sayede de fazla olan kiloların gittiği görülür.
Az az sık sık beslenme modelinin tam aksine, açlığın vücut için gerekliliğine vurgu yapar. Bunu bir çeşit tedavi yöntemi olarak uygular.
Açlıkla beraber:
Kan şekerinde düşüş,
İnsülin seviyelerinde düşüş,
İnsülin direncinde azalma,
Otofaji (14 saati geçen açlık durumlarında, hücrelerdeki lizozomların eskimiş proteinleri, organelleri yiyerek, bunların yenisinin üretimini sağlar.)
Yağ yakma,
Somatotropin salgısında artış(gençlik hormonu) görülür.
Aralıklı orucun birçok faydası bulunmaktadır
Dünyanın tüm din geleneklerinde “oruç” yer alır ve bunların faydalarını açıklarlar. Aslında bunun zaman zaman yapılması bile otofajiyi destekleyerek, vücutta bir çeşit bahar temizliği sağlar. Bu nedenle de normal yaşamımızda da zaman zaman aralıklı oruç yaparak bu faydaları görmeyi hedefleyebiliriz.
Aralıklı oruç; bunun haricinde metabolizmayı düzenler, dolayısıyla da kilo vermeyi destekler. Amaç kilo vermek değildir. Ancak ister istemez kilo kontrolü sağlanır.
Şeker hastalarında ya da insülin direnci olan bireylerde doktor ve diyetisyen kontrolünde aralıklı oruç uygulanabilir. Hatta kişinin hastalığını tedavi etmek için uygulama isteği olduğunda da bir anda bu beslenme modelini uygulamak yerine yavaş yavaş geçişi önermekteyiz. Örneğin; insülin direnci olan kişiler az az sık sık yeme alışkanlığına sahipse, önce 2 ana öğün, 2 ara öğün şeklinde başlayıp, haftanın belli günlerinde tam aralıklı oruç halini uygulayarak bu geçişi sağlayabilirler. Böylece alışkanlık kazanılabilir. Bu beslenme şeker hastalığında da iyileşme sağlanır. Komplikasyonlarında azalma, hatta bazı durumlarda ilaç ihtiyacının azaldığı/bittiği görülebilmektedir.
Aralıklı orucun bir diğer faydası da inflamasyon baskılamasıdır. Bu durum, kanserden, kalp hastalığına kadar pek çok alanda risk faktörü olarak yer alır. Oruç; kandaki CRP ve inflamasyon durumlarında azalmayı sağlar.
Kalp damar hastalıklarında da iyileştirici etkileri görülümektedir. Tansiyon düzenleyici etkileri ile alakalı çalışmalar ilave edilmiş durumda. Bu durum da kalp damar sisteminin düzelmesine bağlı görülüyor.
Aralıklı orucun en önemli etkileri arasında otofajiyi sayabiliriz. Bunu bir çeşit anti-aging gibi düşünebiliriz. Vücuttaki eskimiş yapıların atılıp, yerine yenisini koymayı desteklemesi, hücre yenilenmesini, gençleşmeyi ifade eder.
Aralıklı oruç nasıl yapılıyor?
Aralıklı oruç aslında birden fazla çeşitte yapılabilir. Genel anlamda 16 saatlik açlık oluşturmayı hedeflemekteyiz. Akşam saati 19.00 gibi tükettiğiniz öğünün arkasından, ertesi gün 11.00 gibi kahvaltı yapılmaktadır. (12.00 – 20.00’de olabilir.)
Bu süreçte sabahtan akşama kadar hiçbir şey yenmemektedir, ancak sıvı tüketimi serbesttir. Kahve, çay, su ve soda içilebilir. Kahvaltı ve akşam saatinde ise kişi kendine uygun sağlıklı besinleri istediği kadar tüketebilmektedir.
Bunun haricinde “gün aşırı aralıklı oruç” da uygulanabilir. Burada 1 gün 250-300 kalorilik çorba ve salata tüketilmektedir. Ertesi gün normal bir beslenme düzenine geçilir. Burada tüm gün düşük kalori ile beslenildiği için enerji çok düşebilmektedir. Çalışan bireylerde bunu uygulamak zor olabilmektedir.
Kişi; tüm yaşamı boyunca bunu uygulamasa bile zaman zaman aralıklı oruç şeklinde beslenerek vücut için faydalı organizasyonu destekleyebilir. (Nurten Ceylan)
